Wij hebben een erg druk bestaan. Rust en evenwicht is dan moeilijk te bewaren. Door vaker je innerlijke krachtbronnen te gebruiken, zul je meer veerkracht en balans ervaren. Hoe? Je leest het in deze blog.

In het boek ‘Veerkracht: een handleiding voor innerlijke rust, kracht en geluk’ (2019), uitgegeven door Ten Have, bieden Rick en Forrest Hanson handvatten om meer balans en harmonie te vinden in je leven, je werk, en in relaties met anderen. 

Basisbehoeften: veiligheid, vervulling en verbondenheid

Ieder mens kent drie basisbehoeften: veiligheid, vervulling en verbondenheid. Deze basisbehoeften zijn verankerd in ons oeroude evolutionaire verleden. Ons brein voorzag onze voorouders in hun behoefte aan veiligheid door het vinden van onderdak, aan vervulling door het vinden van voedsel, en aan verbondenheid door de banden met elkaar. Onze omstandigheden zijn de laatste tweehonderdduizend jaar enorm veranderd, maar onze hersenen zijn nagenoeg hetzelfde gebleven. Veiligheid, vervulling en verbonden zijn daarom nog steeds onze basisbehoeften.

Volgens Hanson zijn er vier belangrijke manieren waarop wij in onze basisbehoefte proberen te voorzien:

1. Herkennen van de werkelijkheid

We kunnen de werkelijkheid beter herkennen door compassie te ontwikkelen, mindful te zijn en door dingen te leren. 

• Compassie: door onszelf en anderen te accepteren zoals we zijn, kunnen we meer en beter waarnemen.
• Mindful: door mindful te zijn, kan wat we waarnemen dieper tot ons doordringen en kunnen we het ook weer loslaten. 
• Leren: iedere blijvende verandering in onze stemming, onze kijk op de wereld of ons gedrag, vereist leren. Heling, herstel en ontwikkeling zijn ook vormen van leren.

2. Focus op wat wel kan

Slechts één enkele ervaring van opgesloten zijn, machteloosheid en verslagenheid kan leiden tot een gevoel van ‘aangeleerde hulpeloosheid’. Dit bepaalt hoe je met probleem omgaat. Het is daarom belangrijk om te kijken naar wat je wel kunt doen.

Je kunt je vermogen ontwikkelen door te leren volhouden, door dankbaar te zijn voor wat er wél is, en door meer op jezelf en anderen te vertrouwen.

3. Denken, voelen en doen afstemmen

Iedereen krijgt in zijn leven te maken met fysieke en emotionele pijn. Veel mensen hebben hier voortdurend last van. Naast de echte pijn komt de dreiging van pijn van alle kanten; een vrachtwagen die langs dendert, de irritatie op het gezicht van iemand die je liefhebt. Zelfs kansen aangrijpen kan dreiging van pijn veroorzaken.

De pijn kan je verzachten door op tijd rust te nemen, door te onderzoeken wat je motiveert, en door je te richten op je eigen verantwoordelijkheden en gedrag ongeacht wat anderen doen.

4. Leef bewust

Zoek naar wat je leuk vindt, waar je talenten liggen en wat je dierbaar is. Geef wat je te bieden hebt en weet dat je niet meer in handen hebt. De dagen lijken misschien lang maar de jaren zijn kort. Leef bewust in de tijd die je hebt.

Je bevordert je veerkracht door je innerlijke bronnen verder te ontwikkelen. Hierdoor kun je in je behoeften voorzien en kun je iets betekenen voor de ander.

Welke innerlijke bronnen kun jij verder ontwikkelen?

Op elk moment van je leven maak je dingen mee. Deze gebeurtenissen hebben invloed op jou en de manier waarop je in balans bent. Dit kan positief zijn, maar ook negatief. Voel jij je uit balans? Een goede manier om dit visueel te maken is in de vorm van een weegschaal. Hoe dat eruit ziet, wat het nut ervan is en hoe je je weegschaal weer in balans krijgt, leggen we je hier uit! 

Weegschaal: krachten en lasten

Aan de ene kant van de weegschaal bevinden zich jouw krachten en andere kant jouw lasten (zie afbeelding hieronder). Jouw krachten of draagkracht duiden op jouw mogelijkheden om eventuele zorgen en problemen te dragen. Je kunt bijvoorbeeld denken aan mentale weerbaarheid, lichamelijke gezondheid, goede coping, sociale steun, zelfvertrouwen en veerkracht. De lasten of draaglast duiden op jouw zorgen en problemen, bijvoorbeeld een vervelende gebeurtenis, een ziek familielid, problemen op werk enzovoorts. 

Wanneer ben je uit balans?

Wanneer je een stabiele draagkracht hebt, kun je zorgen of problemen vaak goed aan. Maar als je niet voldoende draagkracht hebt en veel zorgen en problemen ervaart, gaat de kant van de weegschaal met de lasten omlaag. Je lasten gaan zwaarder wegen dan je krachten en de weegschaal raakt uit balans. Dit voel je waarschijnlijk ook aan je stressniveau, in je lichaam, je stemming of aan je slaapkwaliteit. Om de weegschaal weer in balans te krijgen kun je twee dingen doen:

• je kunt je de draaglast proberen verkleinen (de probleemoplossende aanpak) 
• je kunt je draagkracht vergroten (oplossingsgerichte aanpak). 

Deze laatste optie is de makkelijkste optie, want je kunt niet alle problemen oplossen. Het vergroten van jouw draagkracht is een belangrijke factor voor een gebalanceerd leven. 

Hoe vergroot ik mijn draagkracht?

Draagkracht vergroten kun je op allerlei manieren doen! Alles wat jou kracht, energie, vertrouwen of veerkracht geeft, vergroot jouw draagkracht. Je kunt bijvoorbeeld je veerkracht vergroten. Kiezen voor een gezondere leefstijl, door voldoende te slapen, te bewegen en gezond te eten. Je kunt nog beter voor jezelf zorgen of voldoende ontspannen. Ook praten met je omgeving over de dingen waar je tegenaan loopt kan je helpen. Een NiceDay coach kan jou ook helpen jouw draagkracht te vergroten.

Wat kun je nu doen?

Vul jouw eigen weegschaal eens in. Wat zijn jouw draagkrachten en wat zijn jouw draaglasten? Dit kun je in je NiceDay dagboek noteren of laat je creativiteit erop los en maak een tekening, schilderij of collage. Schrijf alles op wat in je opkomt, hoe groot of klein het ook is. 

Is jouw weegschaal in balans?

Balance is not something you find, it’s something you create – Jana Kingsford

Veerkracht kun je omschrijven als de mogelijkheid om snel om te kunnen gaan met tegenslag. Veerkracht zorgt ervoor dat je je niet uit het veld laat slaan maar dat je om kunt gaan met wat er op je pad komt en hier zelfs van kan groeien. Angst, boosheid, verwarring of de neiging anderen de schuld te geven kan veerkracht in de weg staan.

Wat kenmerkt veerkrachtige mensen?

Je krijgt (plotseling) je ontslag, je baas geeft je tijdens een vergadering onverwacht felle kritiek of een belangrijke klant deelt je mee dat hij overstapt naar een concurrent. Op je werk word je iedere dag geconfronteerd met kleine en grote problemen, uitdagingen en werkdruk. Mensen reageren verschillend wanneer hen zoiets overkomt. Sommige mensen ervaren dergelijke moeilijke situaties als een bedreiging en zijn meteen uit het veld geslagen. Gevoelens van machteloosheid en stress nemen de overhand, omdat ze het idee hebben dat ze niets aan de situatie kunnen doen. Ze vertonen (ineffectief) gedrag als: passiviteit, verslagenheid, boosheid en klagen.

Je herkent veerkracht doordat mensen in staat zijn om bij tegenslag snel vooruit te kijken. Ze overzien de aard en de impact van de tegenslag en in de nieuwe realiteit vinden ze nieuwe wegen om hun leven betekenis te geven.

Veerkracht ontwikkelen

In ‘How to Bounce Back from Adversity’ (2014), uitgegeven door Harvard Business Review, gaan Joshua D. Margolis en Paul G. Stoltz in op de ontwikkeling van veerkracht. De auteurs onderscheiden vier perspectieven die van belang zijn bij het omgaan met tegenslag:

• Controle: kijk jij bij een crisis naar de oorzaken, of lukt het jou te kijken naar wat je eraan kunt doen?
• Impact: kun je de verleiding weerstaan de oorzaken bij jezelf of anderen te zoeken,
  en te kijken naar de positieve gevolgen die jouw acties kunnen bieden?
• Invloed: ga je ervan uit dat een crisis te hanteren is, of heb je het idee dat een crisis niet te vermijden is?
• Duur: hoe lang denk je dat tegenslag effect op jouw leven zal hebben?

Door actief reageren en door je focus niet op oorzaken maar op oplossingen te richten, kun je jouw veerkracht verder ontwikkelen! Wanneer je de volgende keer een tegenslag mee maakt, stel jezelf dan de volgende vragen:

Veerkracht is niet iets ongewoons. Iedereen heeft veerkracht in zich. Het verbeteren van je veerkracht begint ermee dat je zelfkennis hebt. Als je jezelf kent, weet je wat je kwaliteiten en valkuilen zijn, tegen welke problemen je aanloopt en op welke momenten je het even niet meer weet. Als je inzicht hebt in je sterke punten en zwakke kanten, kun je toekomstige tegenvallers zelfbewuster en beter het hoofd bieden.

Kun je geen veerkracht vinden?

Als je al tijden somber bent en je niet het idee hebt dat het beter gaat, is het tijd voor actie. Je veerkracht verbeteren is niet iets wat je in een dag doet. Het is een proces van vallen en opstaan. Soms is het verstandig om je in dit proces te laten coachen. Dit kan je leidinggevende of de personeelsadviseur zijn, maar ook een externe coach is mogelijk. Zij kunnen je niet alleen een spiegel voorhouden, maar zijn ook een klankbord en ondersteunen je wanneer je het moeilijk hebt.

Hoe staat het met jouw veerkracht?

In Europa heeft bijna 40% van de populatie jaarlijks te kampen met mentale klachten. Mentale gezondheid hangt samen met een aantal factoren; je genen, leefomstandigheden, belangrijke levensgebeurtenissen, maar ook met dagelijks gedrag zoals een gezonde leefstijl. Je mentale gezondheid kan significant veranderen bij relatief kleine verandering in leefstijl! We leggen het je uit.

Wat is een gezonde leefstijl?

Wanneer we het hebben over leefstijl, bedoelen we voldoende bewegen, gezond en gevarieerd eten, een gezond gewicht, gematigd alcohol drinken, niet roken, voldoende ontspanning en een regelmatig dag-nacht ritme met voldoende slaap. Al deze factoren dragen bij aan een gezond lichaam en een gezonde geest. Het vergroot mentale weerbaarheid en veerkracht, waardoor je beter met stress en tegenslagen kunt omgaan.

Grote wetenschappelijke studie

Een grote Duitse studie uit 2013 waar bijna 8.000 mensen aan meededen, toonde aan dat alle bovengenoemde leefstijl factoren geassocieerd worden met mentale gezondheid (gemeten met depressie, angst, stress en levensvoldoening als uitkomstmaten). Uit de studie werd geconcludeerd dat hoe meer gezonde levenskeuzes je maakt, hoe hogere levensvoldoening en lagere mentale stress je ervaart. Zo belangrijk is leefstijl dus! Het is niet voor niets dat een van de meest toegepaste therapieën bij depressie gedragsactivatie is, een therapie die grotendeels bestaat uit, je raadt het al, het activeren van gedrag. Hier worden grote effecten mee behaald. Dus hoe moeilijk het ook voor je is, hoe hoog de drempel ook is, kom in beweging, eet gezond en werk aan je dagritme. Het zal je goed doen, al merk je dit niet direct.

Tips

Maar hoe doe je dat dan, een gezonde leefstijl? Je hoeft daarvoor niet het roer compleet om te gooien en een “fitgirl”, “bodybuilder” of “health goeroe” te worden. Door slechts een aantal kleine aanpassingen te maken in je dagelijkse routine, is het al mogelijk om gezonder bezig te zijn. Hieronder delen we wat tips!

Voeding en gewicht

• Eet meer groenten bij avondmaaltijd om voldoende vitamines en mineralen binnen te krijgen.
• Drink maximaal 1 alcoholische consumptie per dag.
• Sla de frisdrank eens over en neem een glas water of een kop thee. Benieuwd naar de effecten van voldoende water drinken? Lees dit artikel!
• Ben je te zwaar? Zoek naar gezondere opties in je voedingspatroon.
• Neem een stuk fruit als tussendoortje in plaats van een koek.
• Meer weten over hoe voeding invloed heeft op hoe je je voelt? Lees dan hier verder.

Beweging

• Parkeer je auto een straat verder wanneer je naar je werk gaat, zodat je een langere afstand wandelt.
• Pak de fiets voor afstanden korter dan 5 kilometer!
• Maak een wandeling na het avondeten. Goed voor de spijsvertering, voor je nachtrust en voor je relatie/vriendschap als je samen wandelt!
• Lees voor meer tips om in beweging te komen dit artikel!

Dagritme en slaap

• Zorg voor voldoende slaap per nacht, ga eens een half uurtje eerder naar bed.
• Leg je telefoon wat vaker weg en lees een inspirerend artikel, luister naar een podcast of vrolijke muziek. Dit heeft invloed op je slaapkwaliteit en geluksgevoel.
• Zorg voor voldoende daglicht en beweging om ‘s avonds optimaal te kunnen slapen.
• Meer tips nodig om beter te slapen? Lees dan hier verder!

Ontspanning

• Zorg voor minder stress door voldoende ontspanning in te plannen.
• Maak gebruik van de pauzes op werk; maak een wandeling of klets met een collega.
• Neem tijd voor het uitoefenen van je hobby’s.
• Doe eens een ontspanningsoefening, te vinden op deze pagina.

Quote

“Make the rest of your life, the best of your life”

NiceDay: Kies een van bovenstaande tips en plan die gedurende een week lang in in je Daily Planner van NiceDay. Heb je het onder de knie en voelt het bijna als routine, kies dan de volgende tip uit en plan die in. Zo bouw je langzaam aan een duurzame verbetering in leefstijl! Iemand nodig die jou hierin begeleidt? Maak dan een connectie met een van onze NiceDay coaches.

Soms heb je van die tijden dat alles tegen lijkt te zitten. Je ervaart veel stress en weet niet hoe je hiermee om moet gaan. Waarschijnlijk heb je wel eens van het woord ‘veerkracht’ gehoord en dat dit een belangrijke eigenschap is. Wat is veerkracht precies? En wat kun je ermee als je meer veerkrachtig bent?

Omgaan met problematiek
Veerkracht heb je nodig als je om wil gaan met problematiek. Het hebben van veerkracht kan je helpen in het omgaan met stress. Doordat je beter met problematiek om kan gaan vergroot dit ook je zelfvertrouwen, het kan er voor zorgen dat je meer dingen durft aan te gaan in de toekomst.

TNO omschrijft veerkrachtig vermogen als: het vermogen om tijdens een operatie het werk aan te passen aan veranderende omstandigheden door strategieën, omstandigheden, middelen en competenties anders te organiseren (TNO, 2016). Het is een hele mond vol maar kort gezegd wordt er bedoeld dat je jezelf kan aanpassen aan een verandering en jezelf hierbij anders organiseert.

Hoe word je bewust van je eigen veerkracht?
Door veerkracht word je sterker, je hebt iets meegemaakt bijvoorbeeld het zakken voor een examen, het ontslagen worden of een scheiding. Om hier weer bovenop te komen heb je veerkracht nodig, maar hoe ontwikkel je deze veerkracht?

• Stel haalbare doelen op. Wanneer je doelen hebt die niet haalbaar zijn kan dit een negatief effect hebben op je zelfvertrouwen.
• Aanvaard jezelf. Het klinkt erg cliché maar stop met naar anderen kijken, waardeer jezelf. Het kost namelijk veel energie om rekening te houden met anderenen je hierop te focussen.
• Soms moet je ook even ‘overleven’. Alles loopt niet altijd zoals je het liefst zou willen zien. Wees daarom lief voor jezelf en verwen jezelf af en toe even.
• Vaker bewegen helpt tegen piekeren en helpt voor mentale veerkracht. Kies iets wat je leuk vindt om te doen, bijvoorbeeld fietsen, een wandeling maken of gewoon sporten.

Niceday: bedenk hoe jij veerkrachtiger zou kunnen worden. Je kan gebruik maken van de tips hierboven en dit registreren in de NiceDay app.